تاریخچه خیاطی

تاریخچه هنر خیاطی هنر رهگشای کار است که هستی را جنبش در آورده و تازه تر از تازه می سازد و هنر ارزنده ای که پوشش بیرونی هستی را جمال می بخشد. در زمان گذشته پارچه را روی اندام افراد قرار داده و فرم دلخواه را در می آوردند و با کوک و سنجاق زده و اقدام به دوخت می کردند، یا برخی بر حسب تجربه و بدون الگو لباس را برش زده که نیاز به چندین پرو داشت. رفته رفته با پیشرفت علم و و تجربه متدهای تدوین و بصورت کلاسیک در کشورهای مختلف رایج گردید. متد گرولاین، متد فرانسوی، متد ژاپن، متد متریک متد مولر آلمانیف دو استاد فن خیاطی به نام های ویونت (Vionnet)، و شانل (Shanel)، که حساسیت و استعداد خاصی نسبت به زیبایی شناسی و مسایل اجتماعی داشتند، تغییرات خطوط اندام و بدن را کشف کردند. با آنکه تعبیر و تفسیر این دو طراح متفاوت بود اما آنان را باید بوجود آورنده و مخترع اصلی لباس ساده و راحت امروز دانست. از آنجا که پوشیدن لباس یک ضرورت است، هر کس این دین را نسبت به خودش احساس می کند که ظاهر خود را به خوش آیندترین شکل ممکن به جهانیان عرضه کند. بنابراین پوشاک باید رنگ و طراحی هنرمندانه و زیبا داشته باشد و هم آهنگ با شرایط محیط و باب روز باشد. پدید آمدن پوشاک امری تصادفی و خواستنی نبوده است. بلکه بر مبنای تفکرات و نیازهای اقلیمی، مادی و معنوی اقوام بوجود آمد، شکل گرفت و تحول یافت (مرشدی یکتا، ۱۳۸۸).

تاریخچه چرخ خیاطی

چرخ خیاطی وسیله ای است مکانیکی که جهت بخیه زدن و یا دوختن به کار می رود (علیزاده، ۱۳۸۸). در فارسی تاجیکی این وسیله را ماشین دوزندگی می گویند. خیاطی یکی از هنرهای زیبا و صنعتی است که هم به شکل خانگی و هم به شکل صنعتی کاربرد دارد و امروزه علاوه بر اینکه در خانه به عنوان یک مهارت محسوب می شود، می تواند به عنوان یک ابزار اقتصادی و همچنین عامل صرفه جویی در وقت نیز محسوب گردد (بیات، ۱۳۹۲). برای اولین بار شخصی به نام چالز – اف – ونستال (Charles.f.weesantal)، که در لندن به کارهای مکانیکی مشغول بود، برای دوخت و دوز با وسایل مکانیکی تلاش نمود و در سال ۱۷۵۰ امتیاز ساخت اولین وسیله مکانیکی برودری دوزی را به نام خود ثبت کرد و این گام اولیه باعث شد چهل سال بعد یعنی در سال ۱۷۹۰ توماس سنت (Thomas saint)، وسیله ای مکانیکی را از چوب بسازد که می توانست کفش و پوتین را بخیه نماید. نکته مهم در این وسیله مکانیکی این بود که اغلب قسمت های چرخ خیاطی مدرن را در برداشته است و شاید بتوان گفت که فقط سوزن های به کار رفته در وسیله اختراعی توماس دارای چشم سوزن نبوده است و حتی می توانست بخیه زنجیره ای بزند. در سال ۱۸۱۴  ژوزف مدراسیپرگر (Josef medersperger)، که شغلش خیاطی بود برای اولین بار توانست وسیله ای مکانیکی بسازد که درزها را بخیه بزند.

در سال ۱۸۱۸ روژان – را – روج مونتون (Rev.john.a.rodge monkton)، چرخی ساخت که توانایی برگشت دوزی را یز داشت. در سال ۱۸۳۰ اختراع بارتلرنی تی مونیر (Barthderny thimmoneir)، به بازار آمد که این چرخ بر اساس ضوابط تجاری ساخته شده بود و بالاخره چرخی که می توانست با بازار دست دوزی رقابت کند، در سال ۱۸۶۴ توسط شخصی به نام الیاس هو (Elias dlowe)، ساخته شد. در حقیقت چرخ های خیاطی که امروزه مورد استفاده قرار می گیرند نتیجه زحمات ژوزف – ای – گیبز (James.e.gbbs)، در سال ۱۸۵۶ است (قاسمی، ۱۳۹۱).

ورود چرخ خیاطی به ایران